แท้งบุตร อยากท้องใหม่ยากไหม? ข้อพิจารณาด้านอารมณ์และด้านการแพทย์

08 ก.พ. 2024

การตั้งครรภ์หลังจากแท้งบุตรมีโอกาสเกิดขึ้นได้ยากและหลาย ๆ คนก็ต่างมีข้อสงสัยและกังวลใจในหลายประเด็น การแท้งบุตรมีโอกาสเกิดขึ้นได้ในช่วง 23 สัปดาห์แรกซึ่งเป็นเรื่องปกติที่หลายคนกังวล คุณแม่จำนวน 1 ใน 8 ที่ประสบปัญหาการแท้งบุตร ในบทความนี้ เราจะมาแบ่งปันความรู้และสาเหตุที่ทำให้เกิดการแท้งบุตร รวมไปถึงวิธีป้องกันและแก้ไขที่ถูกต้องจากทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจากศูนย์รักษาผู้มีบุตรยาก

สาเหตุที่ทำให้เกิดการแท้งบุตรคืออะไร?

ถึงแม้ว่าจะไม่สามารถระบุสาเหตุที่แท้จริงของการแท้งลูกได้ แต่ประมาณร้อยละ 50 ของการสูญเสียการตั้งครรภ์ในช่วงแรกมีสาเหตุมาจากปัญหาโครโมโซมของเด็กในครรภ์ซึ่งปัจจัยในด้านอายุของคุณแม่อาจมีส่วนที่ทำให้เกิดความผิดปกติของโครโมโซมนี้ รวมไปถึงเหตุผลด้านสุขภาพอื่น ๆ เช่น โรคเบาหวานที่รุนแรงขึ้นหรือปัญหาเกี่ยวกับมดลูกก็มีบทบาทเช่นเดียวกัน

การแท้งบุตรมักเกิดขึ้นเมื่อเด็กในครรภ์ไม่พัฒนาเท่าอายุครรภ์ ในช่วงไตรมาสแรกประมาณ 2 ใน 3 ของการแท้งลูกมักเกี่ยวข้องกับปัญหาด้านโครโมโซม

โครโมโซมเป็นส่วนสำคัญของเซลล์ที่ควบคุมลักษณะทางกายภาพและการทำงานของเซลล์ เมื่อเซลล์ไข่ผสมกับสเปิร์ม จะเกิดโครโมโซม 2 ชุด โดยชุดหนึ่งมาจากคุณพ่อและอีกชุดมาจากคุณแม่ หากโครโมโซมชุดใดชุดหนึ่งมีจำนวนโครโมโซมที่ผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณบ่งชี้ถึงการแท้งลูกได้

สาเหตุที่ทำให้เกิดการแท้งอีกครั้งคืออะไร?

ถ้าหากคุณเคยแท้งลูกมาแล้วหนึ่งครั้ง ไม่ได้หมายความว่าจะเกิดขึ้นอีกครั้งเสมอไป ความเสี่ยงของการแท้งครั้งที่สอง คือ ร้อยละ 20 หลังจากมีการแท้งครั้งแรก และเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 28 ในการแท้งครั้งที่สาม และมีโอกาสเพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 43 ในครั้งที่สี่ ดังนั้นการมีสุขภาพครรภ์ที่ดีจะเป็นตัวช่วยในการป้องกันการแท้งลูกได้

ช่วงเวลาที่ดีที่สุดในการตั้งครรภ์หลังแท้งลูกคือช่วงไหน? 

สิ่งสำคัญคืออย่ารีบเร่งที่จะตั้งครรภ์อีกครั้งหลังจากการแท้งบุตร ภาวะการตกไข่และโอกาสที่ไปได้ในการตั้งครรภ์อาจเกิดขึ้นได้เร็วที่สุดภายใน 2 สัปดาห์หลังจากแท้งลูก แต่โดยปกติแล้วเราจะไม่แนะนำให้มีเพศสัมพันธ์เป็นเวลาสองสัปดาห์หลังจากแท้งลูกเพื่อหลีกเลี่ยงการติดเชื้อ ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับความพร้อมทั้งด้านร่างกายและอารมณ์ของคุณเมื่อคุณมีความตั้งใจที่จะมีลูกอีกครั้งหลังจากแท้งลูก

ความรู้สึกของการสูญเสียมักเกิดขึ้นหลังจากแท้งลูกที่อาจทำให้คนเป็นพ่อเป็นแม่รู้สึกหดหู่ วิตกกังวลและรู้สึกผิด การแสดงความโศกเศร้าก็แตกต่างกันไปในแต่ละคน ดังนั้นจึงไม่ควรรีบร้อนที่จะมีลูกทันทีหลังจากแท้งลูกซึ่งขั้นตอนแรกที่เราแนะนำคือ ให้ความสำคัญในการฟื้นฟูทางอารมณ์เสียก่อน

การตรวจพิเศษก่อนตั้งครรภ์รอบใหม่

สิ่งที่ควรพึงปฏิบัติอย่างยิ่งเมื่อคุณแม่ประสบปัญหาหลังจากที่แท้งลูกไป คือ การไปปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในด้านสุขภาพซึ่งเราแนะนำให้ทำการตรวจเฉพาะทางเพื่อระบุสาเหตุที่เป็นไปได้ ดังนี้

• ตรวจเลือด เพื่อประเมินฮอร์โมนหรือปัญหาระบบภูมิคุ้มกัน
• ทดสอบโครโมโซม เพื่อประเมินว่าปัจจัยโครโมโซมมีส่วนช่วยได้หรือไม่
• กระบวนการอื่น ๆ เพิ่มเติม เช่น อัลตราซาวนด์ การผ่าตัดส่องกล้องโพรงมดลูก การฉีดสีตรวจท่อนำไข่ การตรวจโพรงมดลูก หรือ MRI (Magnetic resonance imaging) ซึ่งกระบวนการดังกล่าวนี้สามารถตรวจปัญหาที่เกี่ยวกับมดลูกได้

ทางเลือกอื่นในการรักษา

ทางเลือกในการรักษาอื่น ๆ เช่น  การผ่าตัดแก้ไขความผิดปกติของมดลูก การทำเด็กหลอดแก้ว (IVF) หรือการรักษาที่ช่วยในเรื่องการเจริญพันธุ์อื่น ๆ  เป็นทางเลือกที่เราแนะนำสำหรับคุณแม่ที่อยากมีลูกอีกครั้งโดยต้องอาศัยผลตรวจทางการแพทย์ร่วมด้วย ถึงแม้ว่าการแท้งลูกจะยังคงไม่สามารถอธิบายสาเหตุได้อย่างแน่นอน แต่คุณผู้หญิงส่วนใหญ่ที่เคยแท้งลูกมาแล้วก็สามารถประสบความสำเร็จในการตั้งครรภ์ได้ในที่สุด

การเพิ่มโอกาสของการตั้งครรภ์ให้มีสุขภาพดี

แม้ว่าการป้องกันการแท้งลูกอาจไม่ได้ผลเสมอไป การเลือกใช้ชีวิตที่มีคุณภาพถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทั้งคุณแม่และลูกน้อยในครรภ์ ดังประเด็นที่ควรพิจารณาต่อไปนี้

• รับประทานวิตามินบำรุงครรภ์หรืออาหารเสริมกรดโฟลิกทุกวัน
• บริโภคคาเฟอีนให้น้อยลงและหลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ สูบบุหรี่ และยาเสพติดที่ผิดกฎหมายในระหว่างตั้งครรภ์
• คุมอาหารการกิน รักษาร่างกายให้ชุ่มชื้นอยู่ตลอด และออกกำลังกายในระดับปานกลางเป็นประจำ
• นัดหมายตรวจครรภ์เป็นประจำพร้อมระบุข้อกังวลอื่น ๆ กับแพทย์ผู้ให้บริการด้านสุขภาพของคุณ

การมีสุขภาวะทางอารมณ์ที่ดีและความไม่ท้อถอยต่ออุปสรรค

การตั้งครรภ์หลังจากการแท้งบุตรมักมาพร้อมกับอารมณ์ที่แปรปรวน ถึงแม้ว่าจะมีความสุขระหว่างการตั้งครรภ์ครั้งใหม่ แต่ก็ยังมีความวิตกกังวลและความซึมเศร้าอยู่เช่นกัน ดังนั้นการไปพบนักบำบัดหรือได้พูดคุยความรู้สึกกับคู่รัก เพื่อน หรือสมาชิกในครอบครัวอาจเป็นประโยชน์แก่คุณแม่ได้

เมื่อมีคนกล่าวถึงทารกว่าเป็น “ทารกสายรุ้ง” ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของแสงสว่างหลังจากที่ประสบปัญหาอันมืดมิดรอบด้านและเป็นความสบายใจของใครหลาย ๆ คน การเข้าใจถึงการมีอารมณ์ที่หลากหลายและปล่อยให้ตัวเองมีเวลาเยียวยาความรู้สึกถือเป็นสิ่งสำคัญในกระบวนการนี้

ผลกระทบต่อการเจริญพันธุ์และความช่วยเหลือจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

โดยทั่วไปแล้ว การแท้งบุตรเพียงแค่ครั้งเดียวจะไม่ส่งผลกระทบต่อภาวะเจริญพันธุ์ในอนาคตอย่างมีนัยสำคัญ อย่างไรก็ตาม หากคุณประสบปัญหากับการแท้งบุตรซ้ำ ๆ เราแนะนำให้ทำตรวจเช็คร่างกายอย่างละเอียด รวมไปถึงการตรวจภาวะเจริญพันธุ์เพื่อระบุสาเหตุที่เป็นไปได้ ซึ่งมีคุณผู้หญิงเพียงไม่กี่เปอร์เซ็นต์เท่านั้น หรือประมาณ 1% ที่ต้องพบเจอกับการแท้งลูก

หลังจากการแท้งบุตรครั้งแรกแนะนำให้ขอคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ คลินิกรักษาผู้มีบุตรยากของเราพร้อมให้คำแนะนำและช่วยเหลืออย่างครอบคลุมสำหรับคุณแม่ที่พยายามตั้งครรภ์หลังจากการแท้งบุตร

คำถามที่พบบ่อย: แท้งลูก อยากท้องใหม่

ควรพิจารณาการตรวจพิเศษอะไรบ้างก่อนที่จะตั้งครรภ์อีกครั้ง

สำหรับผู้ที่แท้งบุตรติดต่อกันสองครั้งขึ้นไป การขอคำแนะนำจากผู้ให้บริการด้านการแพทย์ถือเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง การทดสอบเฉพาะทางรวมถึงการตรวจเลือดเพื่อประเมินปัญหาของฮอร์โมนหรือระบบภูมิคุ้มกัน การทดสอบโครโมโซมเพื่อประเมินปัจจัยและขั้นตอนต่าง ๆ เช่น อัลตราซาวนด์หรือการผ่าตัดส่องกล้องโพรงมดลูกสามารถตรวจพบสาเหตุที่อาจซ่อนเร้นอยู่ได้

มีตัวเลือกการรักษาอื่น ๆ อะไรบ้าง? 

ทางเลือกในการรักษาอื่น ๆ เช่น  การผ่าตัดแก้ไขความผิดปกติของมดลูก การทำเด็กหลอดแก้ว (IVF) หรือการรักษาที่ช่วยในเรื่องการเจริญพันธุ์อื่น ๆ  เป็นทางเลือกที่เราแนะนำสำหรับคุณแม่ที่อยากมีลูกอีกครั้งโดยต้องอาศัยผลตรวจทางการแพทย์ร่วมด้วย ถึงแม้ว่าการแท้งลูกจะยังคงไม่สามารถอธิบายสาเหตุได้อย่างแน่นอน แต่คุณผู้หญิงส่วนใหญ่ที่เคยแท้งลูกมาแล้วก็สามารถประสบความสำเร็จในการตั้งครรภ์ได้ในที่สุด

เพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ให้มีสุขภาพดีได้อย่างไร? 

แม้ว่าการป้องกันการแท้งลูกอาจไม่ได้ผลเสมอไปแต่การเลือกใช้ชีวิตที่มีคุณภาพถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทั้งคุณแม่และลูกน้อยในครรภ์ ตามประเด็นดังต่อไปนี้ ได้แก่ การรับประทานวิตามินบำรุงครรภ์ทุกวัน การบริโภคคาเฟอีนที่น้อยลงและหลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ ไม่สูบบุหรี่และยาเสพติดที่ผิดกฎหมายในระหว่างตั้งครรภ์ การคุมอาหารการกิน การทำให้ร่างกายให้ชุ่มชื้นอยู่ตลอดเวลา และออกกำลังกายเป็นประจำ และทำการนัดหมายตรวจครรภ์เป็นประจำพร้อมระบุข้อกังวลอื่น ๆ ให้กับแพทย์ผู้ให้บริการด้านสุขภาพของคุณให้ทราบ

ผลกระทบต่อการเจริญพันธุ์คืออะไรและควรขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญตอนไหน?

โดยทั่วไปแล้ว การแท้งบุตรเพียงแค่ครั้งเดียวจะไม่ส่งผลกระทบต่อภาวะเจริญพันธุ์ในอนาคตอย่างมีนัยสำคัญ อย่างไรก็ตามหากคุณประสบปัญหากับการแท้งบุตรซ้ำ ๆ เราแนะนำให้ทำตรวจเช็คร่างกายอย่างละเอียด รวมไปถึงการตรวจภาวะเจริญพันธุ์เพื่อระบุสาเหตุที่เป็นไปได้ ซึ่งมีคุณผู้หญิงเพียงไม่กี่เปอร์เซ็นต์เท่านั้น หรือประมาณ 1% ที่ต้องประสบปัญหากับการแท้งลูก ดังนั้นการขอคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจึงสำคัญ คลินิกรักษาผู้มีบุตรยากของเราพร้อมให้คำแนะนำและช่วยเหลืออย่างครอบคลุมสำหรับคุณแม่ที่พยายามตั้งครรภ์หลังจากการแท้งบุตร